Ο τετραπλός έλεγχος διατυπώθηκε από τον ροταριανό Herbert J. Taylor το 1932 κάτω από τις εξής συνθήκες. Ο Taylor ήταν πρόεδρος μιας εταιρείας αλουμινίου η οποία βρισκόταν στα πρόθυρα χρεοκοπίας. Ο Taylor είπε στους υπαλλήλους του να κάνουν το σωστό πράγμα σε κάθε περίπτωση, με την ιδέα ότι έτσι θα μπορούσαν να κερδίσουν τους συναγωνιστές τους στη συμπεριφορά. «Ένα πρωί, λέει ο ίδιος, έκατσα στο γραφείο μου, έβαλα το κεφάλι μου μέσα στις δυο μου παλάμες και σε λίγα λεπτά άρπαξα ένα χαρτί και έγραψα αυτές τις λίγες λέξεις.

Για κάθε σκέψη, λόγο ή πράξη μας πρέπει να αναρωτιόμαστε:

1. Είναι *ΑΛΗΘΕΙΑ*;
2. Είναι *ΔΙΚΑΙΗ* για όλους;
3. Θα οικοδομήσει την *ΚΑΛΗ ΘΕΛΗΣΗ* και τη *ΦΙΛΙΑ*;
4. Θα είναι *ΩΦΕΛΙΜΗ* για όλους;

Το Διεθνές Ρόταρυ υιοθέτησε τον τετραπλό έλεγχο το 1943 και το 1954 ο Taylor έγινε πρόεδρος του Διεθνούς Ρόταρυ. Σήμερα οι αρχές του τετραπλού ελέγχου είναι αναρτημένες σε χιλιάδες εταιρείες και καταστήματα σε όλον τον κόσμο και αποτελούν την πιο απτή απόδειξη ότι μέσα από τη φιλοσοφία του Ρόταρυ εξυψώνεται και ευνοείται ο κάθε επαγγελματικός κλάδος.

Ας δούμε ειδικότερα πώς μπορεί να ερμηνευτεί ο τετραπλούς έλεγχος:

1. Είναι *ΑΛΗΘΕΙΑ*; Ας σκεφτεί ο καθένας μας πόσες φορές σκεφτήκαμε, είπαμε, πράξαμε και ακούσαμε πράγματα από διάφορες πηγές πληροφόρησης, αλλά δε διανοηθήκαμε να θέσουμε στον εαυτό μας το αμείλικτο ερώτημα. Είναι σαν να ηδονιζόμαστε, όταν σκεφτόμαστε ή μαθαίνουμε αρνητικά για τους άλλους, είναι σαν να εξυψώνουμε τον εαυτό μας με τη σκέψη ότι οι αρνητικές πληροφορίες είναι πέρα από εμάς ή είναι σαν να νιώθουμε ότι είναι και οι άλλοι σαν εμάς, άνθρωποι δηλαδή με ελαττώματα. Και γι’ αυτό ηδονιζόμαστε.
Ένας ροταριανός, επομένως, πρέπει να διερωτάται: Άραγε, είναι αλήθεια αυτό που ακούω, αυτό που σκέπτομαι, αυτό που λέω ή κάνω; Έτσι, θα μπει στη διαδικασία της έρευνας για την αποκάλυψη της αλήθειας, ώστε ούτε τον ψυχικό και ηθικό του κόσμο να μολύνει και τους συνανθρώπους του να γνωρίζει καλύτερα.

2. Είναι *ΔΙΚΑΙΟ* για όλους; Λόγοι εγωισμού και αυτοπροβολής συντελούν ώστε πολλές φορές να διατυπώνουμε απόψεις ή να προβαίνουμε σε πράξεις με αποκλειστικό κριτήριο το ατομικό συμφέρον. Τα παραδείγματα είναι άπειρα: Οι κρίσεις μας για τους άλλους, οι αποφάσεις μας, οι πράξεις μας αποσκοπούν, κατά κύριο λόγο, στην ατομική εξυπηρέτηση: Ας απαλλαγώ από τα σκουπίδια μου και ας φροντίσουν οι άλλοι για το περιβάλλον, ας πουλήσω το σκάρτο προϊόν μου, κι ας το φάνε οι άλλοι, ας παραβώ τον κώδικα οδικής κυκλοφορίας και ας τον τηρήσουν οι άλλοι κ.λπ. Είναι, νομίζω, εύκολο να συνειδητοποιήσουμε το μεγαλείο αυτής της αρχής του τετραπλού ελέγχου αλλά και την αξία της για την επιτυχία της συναδέλφωσης, της φιλίας, της ειρήνης, της αρμονικής συμβίωσης, της γενικής ευημερίας και του πολιτισμού.

3. Θα οικοδομήσει την *ΚΑΛΗ ΘΕΛΗΣΗ* και τη *ΦΙΛΙΑ*; Συνέχεια των δύο παραπάνω αξιών είναι η ΚΑΛΗ ΘΕΛΗΣΗ και η ΦΙΛΙΑ που πρέπει να προάγονται μέσα από τις σκέψεις, τους λόγους και τα έργα μας. Τα παραδείγματα που ήδη αναφέρθηκαν δείχνουν ότι, δυστυχώς, δεν επιδιώκουμε την ΚΑΛΗ ΘΕΛΗΣΗ και τη ΦΙΛΙΑ στην καθημερινή μας ζωή. Η ΚΑΛΗ ΘΕΛΗΣΗ, ειδικότερα, είναι η καλή διάθεση που πρέπει να μας διέπει, ώστε να θέλουμε να ζήσουμε αρμονικά με τους συνανθρώπους μας, με τους γειτόνους μας, με τους συνεργάτες μας, με τους συμπολίτες μας. Σας θυμίζω, απλώς, καθημερινά γεγονότα τα οποία ο καθένας μας αντιμετωπίζει: Αν, π.χ., τολμήσουμε να κάνουμε καλοπροαίρετα σύσταση στο συμπολίτη μας να μην αφήνει τα σκουπίδια έξω από τον κάδο απορριμμάτων, πώς νομίζετε ότι θα αντιδράσει τις περισσότερες φορές; Αν με καλή πρόθεση υποδείξουμε σε κάποιον να μη φτύνει στο δρόμο, πώς θα μας αντιμετωπίσει; Αν ευγενικά παρατηρήσουμε κάποιον που παραβιάζει την προτεραιότητά μας, πώς θα φερθεί; Νομίζω πως δε χρειάζεται να πούμε περισσότερα για το τι σημαίνει ΚΑΛΗ ΘΕΛΗΣΗ και πόσο δύσκολη είναι στην εφαρμογή της.

4. Θα είναι *ΩΦΕΛΙΜΟ* για όλους; Ένα τέτοιο ερώτημα στις σκέψεις και στις πράξεις αποδείχνει ότι ο άνθρωπος που το εφαρμόζει έχει ξεπεράσει τα κοινά ανθρώπινα μέτρα, έχει βγει έξω από τις εγωιστικές και ιδιοτελείς επιδιώξεις και θέτει το κοινό καλό πάνω από το ατομικό. Υλοποιεί, με άλλα λόγια, το ιδανικό ολόκληρης της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας για υπεροχή του γενικού έναντι του ατομικού συμφέροντος. Δυστυχώς, στα χρόνια μας αντί να προσεγγίζουμε αυτήν την υπέροχη αξία, έχουμε κλειστεί στον αδυσώπητο ατομικισμό ο οποίος ακυρώνει κάθε σκέψη για υπηρέτηση του γενικού συμφέροντος.

Γι’ αυτό, ακριβώς, αγαπητοί μου, ο τετραπλούς έλεγχος είναι ο οδηγός για τη διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης προσωπικότητας του κάθε ανθρώπου, αλλά ιδιαίτερα του κάθε ροταριανού, ο οποίος διατείνεται ότι διακονεί την αρχή του «υπηρετείν υπεράνω του ατομικού συμφέροντος».

Κλείνοντας θα ήθελα να αναφέρω τα λόγια του Θουκυδίδη σχετικά με το γενικό και το ατομικό συμφέρον.

«Νομίζω, λέει, ότι μια πόλη που ευημερεί προσφέρει πολύ περισσότερα στο άτομο, παρά εάν ευημερεί ο κάθε πολίτης χωριστά, αλλά η πόλη ως σύνολο δυστυχεί. Γιατί, εάν ο πολίτης ευημερεί, ενώ η πόλη δυστυχεί, και αυτός θα χαθεί μαζί της, ενώ αν είναι δυστυχής μέσα σε μια πόλη που ευημερεί, θα σωθεί και αυτός. Και τούτο, γιατί μια ευημερούσα πόλη μπορεί να αντέξει τις ιδιωτικές συμφορές, ενώ εάν ευημερεί ο κάθε πολίτης χωριστά, δεν μπορεί να θεραπεύσει τις δυστυχίες της πόλης» (Θουκ. . 60 Β΄)